کهیر یک عارضه شایع در جهان است که 10 تا 20 درصد افراد را در طول زندگی شان مبتلا می سازد.
ویژگی بارز کهیر، ورم های پوستی سطحی خارش دار به رنگ صورتی یا صورتی کمرنگ (Wheals) است که در حداکثر 50 درصد بیماران، با ورم های شدیدتر (آنژیوادم) پوست، دهان و ناحیه تناسلی همراه است.
ورم ها بسرعت و بدون بر جای گذاری اثری از خود ایجاد شده و سپس از بین می روند.
بیماران مبتلا به کهیر شدید همچنین ممکن است با علائم غیر اختصاصی مانند خستگی، احساس گرمای شدید، احساس درد یا سوء هاضمه دست به گریبان باشند.
کهیر و آنژیوادم دو علامت مهم از عارضه آنافیلاکسی است و برخی انواع کهیر، هر چند ندرتاً، به آنافیلاکسی تبدیل می شوند.
اکثر بیماران مبتلا به کهیر به سرعت بهبود می یابند ولی درتعداد اندکی از بیماران، ورم ها طی ماه ها یا سالها بصورت دوره ای تظاهر می یابد.
کهیر حاد تلقی کمتر از 6 هفته طول می کشد و اگر بطور مداوم بیش از 12 هفته به طول انجامد مزمن شناخته می شود.
هیستامین واسطه شیمیایی اصلی کهیر است. هیستامین یک ماده شیمیایی طبیعی است که بطور عادی در گرانول های موجود در سلولهای آلرژی (ماست سلها) پوست و دیگر بخش های بدن یافت می شود.
در عارضه کهیر، سلولها هیستامین را بسیار آسانتر از آنچه که باید آزاد می سازند لذا بخش مهمی از آزمایشهای اولیه، تلاش برای یافتن دلیل این امر است.
اغلب بر این باورند که کهیر، ناشی از آلرژی است ولی، در واقع، در کهیر حاد، معمولاً و در کهیر مزمن، تقریباً هیچگاه نمی توان علتی آلرژیک برای آزادسازی هیستامین پیدا کرد.
مهمترین ویژگی کهیر، بوجود آمدن و مرتفع شدن ورم هاست.
کهیر ها (wheals) تقریباً همواره خارش دار هستند و معمولاً ظرف یک روز یا کمتر قبل از اینکه در جایی دیگر از پوست پدید آیند، محو می شوند.
ورم های آنژیوادم اغلب دوام بیشتری داشته و ممکن است مایه ناراحتی بیشتری باشند.
ورم ها ممکن است خودبخود پدیدار شوند یا تنها پس از مواجهه با آغازگر های فیزیکی خاص مانند فشار مکانیکی یا تغییر دما تظاهر یابند. به همین دلیل است که کهیر را امروزه به دو نوع خودبخودی و تحریکی دسته بندی می کنند.
کهیر خودبخودی عموماً ظرف 24 ساعت محو می شود در حالیکه کهیر تحریکی_ البته به استثنای کهیر فشاری تاخیری - ظرف یک ساعت ناپدید می شود لذا میزان دوام ورم ها را می توان همچون نشانگری سودمند در تشخیصی طبی بکار برد.
بیمار ممکن است هر دو نوع کهیر را داشته باشد.
باید وضعیت های دیگری را که اندکی شبیه کهیر هستند ولی تشخیص طبی متفاوتی دارند مورد شناسایی قرار داد زیرا این وضعیت ها مستلزم تشخیص و درمان متفاوتی خواهند بود. این موارد شامل واسکولیت کهیری، آنژیوادم بدون کهیر، و برخی سندرم های بسیار نادر می باشند که کهیر یک جزئی از آنهاست.
علت کهیر باید رفع گردد یا درمان شود؛ البته اگر بتوان آن را کشف نمود.
متاسفانه در اغلب موارد بویژه در عارضه کهیر مزمن شناسایی علت ممکن نیست.
بنظر می رسد برخی از این بیماران، مبتلا به بیماری خود ایمنی باشند. در برخی دیگر نیز عارضه کهیر در اثر عفونت عارض می شود و در تعداد معدودی نیز عدم تحمل غذایی عامل تظاهر کهیر است و در مورد مابقی مبتلایان که علت کهیر در آنها ناشناخته است گفته می شود که به کهیر ایدیوپاتیک (ناشناخته) ابتلا دارند.
در حدود 20 درصد بیماران مبتلا به کهیر مزمن، بررسی ها وجود یک آغازگر را تأیید می کند که البته علت زیربنایی آن نیز نامعلوم است. دوری جستن از این آغازگر می تواند در تسکین علائم کهیر موثر باشد.
اغلب می توان عوامل تشدید کننده ای را شناسایی نمود که اگر چه خود باعث بوجود آمدن کهیر نشده اند ولی می توانند کهیرِ خودبخودی را تشدید نمایند.
این عوامل عبارتند از آسپرین و داروهای دیگر، عدم تحمل غذایی، عفونت های مجاری تنفسی فوقانی، گرمای بیش از حد، لباس های تنگ و حتی استرس.
به حداقل رساندن مواجهه با این عوامل تشدید کننده، کنترل دارویی کهیر را تسهیل می نماید.
برای بسیاری از بیماران، آنتی هیستامین ها بهترین درمان محسوب می شوند زیرا راه حلی ایمن و موثر برای خارش و ورم ها هستند. برای برخی بیماران مصرف دوزِ بیشتر از معمول آنتی هیستامین ها می تواند سودمند واقع شود.
کهیر بسیار شدید را گاهی اوقات می توان با دوره های کوتاه مدت قرص های استروئید یا تزریق استروئید درمان نمود درحالیکه کرم های استروئید معمولاً مؤثر نیستند.
عوارض جانبی قرص های استروئید چند هفته یا چند ماه پس از مصرف پدیدار شده و ممکن است شدید باشد؛ لذا از مصرف مستمر آنها باید خودداری نمود.
خوشبختانه داروهای گوناگون دیگری وجود دارد که می توان آنها را در صورت عدم ثمربخشی آنتی هیستامین ها بکار برد، من جمله داروهای مهار کننده سیستم ایمنی که بروز کهیرِ خود ایمنی را تعدیل می کنند.
مطالعات نشان داده است که کهیر می تواند بر بسیاری از جنبه های زندگی روزانه از جمله فعالیت های عمومی، اعتماد بنفس، نوع پوشش، کار، ورزش و روابط شخصی تاثیر نامساعد بگذارد.
برای برخی افراد مبتلا به کهیر، این محدودیت های سبک زندگی می تواند به اندازه علائم کهیر یعنی خارش و ظاهر ورم ها مهم و آزار دهنده باشد.
باید به بیماران اطمینان داشته شود که بیماری بطور طبیعی بهبود می یابد؛ البته پیش بینی اینکه چه مدت زمانی طول می کشد تا بهبودی حاصل شود ممکن نیست.
همچنین باید بیماران را آگاه ساخت از اینکه کهیر هیچگونه آسیب دائمی به بدن نمی زند و بیماران با گذشت زمان می توانند به بهبودی کامل خود دست یابند.
جنبه مثبت کهیر این است که گاهی اوقات می توان با انجام بررسی های صحیح، ویژگی های اولیه یک بیماریِ مرتبط مانند خودایمنی تیروئید را قبل از اینکه تبدیل به مشکل شود شناسایی نمود.
درمان و رفع علل کهیر می تواند این عارضه را تنها در تعداد معدودی از بیماران درمان نماید بعبارت دیگر اکثر بیماران مبتلا به کهیر باید از دارو استفاده کرده و از عوامل تشدید کننده کهیر اجتناب ورزند تا به هدف اصلی خود که کنترل علائم بیماری است نائل آیند.