دو نوع رینیت وجود دارد: آلرژیک و غیر آلرژیک.
رینیت آلرژیک
اگر رینیت آلرژیک دارید، سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه یک ماده معمولی بی ضرر را به عنوان یک مزاحم شناسایی می کند. این ماده آلرژن نامیده می شود. سیستم ایمنی با آزاد کردن هیستامین و واسطههای شیمیایی که معمولاً علائمی را در بینی، گلو، چشمها، گوشها، پوست و سقف دهان ایجاد میکنند، به آلرژن پاسخ میدهد.
رینیت آلرژیک فصلی (تب یونجه) اغلب توسط گرده های حمل شده در هوا در فصول مختلف سال در مناطق مختلف کشور ایجاد می شود.
رینیت آلرژیک همچنین میتواند توسط آلرژنهای رایج داخل خانه مانند ذرات خشک شده پوست، ادرار و بزاق موجود در پوست حیوانات خانگی، کپک، مایت های گرد و غبار و ذرات سوسک ایجاد شود. این رینیت آلرژیک دائمی نامیده می شود، زیرا علائم معمولاً در طول سال رخ می دهد.
علاوه بر محرک های آلرژن، علائم ممکن است از عوامل تحریک کننده مانند دود و بوهای تند یا تغییرات دما و رطوبت هوا نیز رخ دهد. به این دلیل است که رینیت آلرژیک باعث التهاب در پوشش بینی می شود که حساسیت به مواد استنشاقی را افزایش می دهد.
بسیاری از افراد مبتلا به رینیت آلرژیک مستعد ابتلا به ورم ملتحمه آلرژیک (آلرژی چشم) هستند. علاوه بر این، رینیت آلرژیک می تواند علائم آسم را برای افرادی که از هر دو بیماری رنج می برند، بدتر کند.
رینیت غیر آلرژیک
از هر سه نفری که علائم رینیت دارند حداقل یک نفر آلرژی ندارد. رینیت غیر آلرژیک معمولاً بزرگسالان را مبتلا می کند و علائمی را در تمام طول سال ایجاد می کند، به ویژه آبریزش بینی و احتقان بینی. این وضعیت با رینیت آلرژیک متفاوت است زیرا سیستم ایمنی به واسطه آلرژن درگیر نمی شود.
علائم
علائم رینیت آلرژیک عبارتند از:
علائم تب یونجه معمولا در بهار و پاییز تشدید می شود. علائم رینیت آلرژیک دائمی در همه سال ادامه دارد.
تشخیص
پزشک فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی آموزش و تجربه تخصصی دارد و میتواند آلرژنهای خاصی که باعث بیماری شما میشوند تشخیص دهد یا برای تعیین اینکه آیا علائم شما غیر آلرژیک هستند کمک کند. او یک تاریخچه سلامت کامل و به دنبال آن آزمایش آلرژی می گیرد. آزمایش های پوستی یا آزمایش خون رایج ترین روش ها برای تعیین محرک های رینیت آلرژیک شما هستند.
درمان
هنگامی که آلرژن های خاص تشخیص داده شد، فوق تخصص آلرژی با شما همکاری می کند تا برنامه ای برای جلوگیری از آلرژن هایی که باعث ایجاد علائم شما می شوند، تهیه کنید. به عنوان مثال، اگر به مایت های گرد و غبار یا کپک های داخل خانه آلرژی دارید و می خواهید اقداماتی را برای کاهش این آلرژن ها در خانه خود تا حد امکان انجام دهید.
برای آلرژیهای خارج از منزل مانند گرده گیاهان، اقدامات اجتنابی شامل محدود کردن فعالیتهای خارج از منزل در زمانهایی که تعداد گردهها زیاد است، میشود.
ایمونوتراپی (واکسن های آلرژی) یک روش درمانی اثبات شده است که برای بسیاری از افرادی که از رینیت آلرژیک رنج می برند، تسکین طولانی مدت ارائه می دهد.
شکل دیگری از ایمونوتراپی آلرژی اخیراً تأیید شده است که قرص های آلرژی ایمونوتراپی زیرزبانی (SLIT) نام دارد. به جای تزریق، قرص های آلرژی شامل مواد حساسیت زا زیر زبان به صورت روزانه مصرف میشود.
پزشک ممکن است برای کاهش علائم رینیت آلرژیک دارویی تجویز کند. این داروها ممکن است شامل اسپری های کورتیکواستروئید بینی، قرص های آنتی هیستامین، اسپری های آنتی هیستامین بینی یا قرص های ضد احتقان باشد.
گزینه های درمانی برای رینیت غیر آلرژیک شامل کورتیکواستروئیدهای بینی، آنتی هیستامین های بینی و سرمهای های نمکی بینی است. اگر آبریزش بینی زیاد باشد، اسپری بینی ایپراتروپیوم می تواند تسکین دهنده باشد. اگر گرفتگی بینی مشکل اصلی است، می توان از قرص ها یا اسپری های ضد احتقان استفاده کرد، اما اسپری های ضد احتقان بینی را نباید بیش از چهار روز استفاده کرد.
اکثر داروهای آلرژیک برای رینیت آلرژیک فصلی (تب یونجه) اگر قبل از اینکه گرده درخت در هر بهار در هوا باشد و علائم آلرژی ایجاد شود شروع به مصرف شوند، بهترین کارآیی را دارد. اگر قبل از تماس با آلرژن های بهاری شروع به مصرف داروهای آلرژی کنید، این دارو می تواند از ترشح هیستامین و سایر مواد شیمیایی جلوگیری کند. در نتیجه، از بروز علائم آلرژی جلوگیری میشود یا شدت کمتری دارند.
دکتر بابک قلعه باغی
فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی