اکثر رینوسینوزیت های حاد منشا ویروسی دارند و خودبه خود بهبود می یابند. برای جلوگیری از تجویز آنتی بیوتیک های غیر ضروری که برای عفونت های ویروسی موثر نیستند، تشخیص رینوسینوزیت ویروسی از باکتریایی مهم است.
زمانی به رینوسینوزیت حاد باکتریایی مشکوک می شویم که علائم عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بیش از 10 روز ادامه داشته باشد یا زمانی که علائم پس از بهبود اولیه بدتر میشود.
باکتری های رایج مسئول رینوسینوزیت حاد باکتریایی عبارتند از: استرپتوکوک پنومونیه، هموفیلوس آنفولانزا و موراکسلا کاتارالیس. استافیلوکوکوس اورئوس نیز در بزرگسالان مبتلا جدا شده است.
رینوسینوزیت حاد باکتریایی در درجه اول یک تشخیص بالینی است و تصویربرداری با رادیوگرافی سی تی اسکن سینوس تنها در صورت شک به عارضه یا دیگر تشخیص های افتراقی توصیه می شود.
رینوسینوزت حاد عود کننده به طور مشابه با چهار بار یا بیشتر اپیزود رینوسینوزیت حاد تظاهر می کند. با این حال، بیماران در بین دوره های عفونت حاد بدون علامت هستند.
علائم:
علائم نشان دهنده رینوسینوزیت حاد عبارتند از: گرفتگی یا انسداد بینی، درد صورت یا دندان، رینوره چرکی، ترشح پشت حلق، سردرد و سرفه است. علائم اضافی مرتبط با رینوسینوزیت حاد باکتریایی می تواند شامل تب، سردرد شدید، بیماری یک طرفه، خستگی، هیپوسمی، پری یا فشار گوش باشد.
معاینه فیزیکی:
معاینه سر، گوش، چشم، بینی و گلو باید انجام شود. ارزیابی ریوی نیز ممکن است مورد نیاز باشد. معاینه بالینی ممکن است شامل حساسیت در لمس روی سینوس ها، ترشحات چرکی بینی یا اوروفارنکس باشد. تب ممکن است وجود داشته باشد یا نباشد. برای بررسی سلولیت یا درگیری اطراف سینوس باید به نواحی اطراف چشم و گونههای صورت توجه کرد. کشت از حفره بینی مفید نیست.
درمان:
درمان حمایتی با مسکن ها و شستشوی سالین بینی ممکن است تا حد زیادی باعث تسکین علائم شود.
داروهای ضداحتقان موضعی ممکن است علائم را بهبود بخشند، اما برای جلوگیری از احتقان برگشتی نباید بیش از 3 تا 5 روز متوالی استفاده شوند.
ایپراتروپیوم بروماید داخل بینی موضعی یک اسپری ضد کولینرژیک است که ممکن است علائم اولیه رینوره مرتبط با علائم ویروسی را کاهش دهد. در افراد مسن به دلیل اثرات آنتی کولینرژیک باید احتیاط کرد.
استروئیدهای داخل بینی موضعی هنگامی که به عنوان تک درمانی در ذینوسینوزیت حاد خفیف تا متوسط استفاده می شود علائم را بهبود می بخشند.
هیچ مدرکی مبنی بر تاثیر قابل توجه آنتی هیستامین ها، ضد احتقان های خوراکی، یا گایفنزین تسکین برای رینوسینوزیت حاد وجود ندارد.
آنتیبیوتیکها برای رینوسینوزیت حاد بدون عارضه در بزرگسالان در بیشتر موارد تاثیر قابل توجهی ندارند و باید در زمینه عوارض جانبی بالقوه مورد ارزیابی قرار گیرند. انتخاب دقیق بیمار بر اساس علائم و نشانهها در تصمیمگیری برای اینکه چه کسی ممکن است از آنتیبیوتیک سودمند باشد، ضروری است. بر اساس دستورالعملها، در صورتی که بیماران 7 تا 10 روز پس از تشخیص رینوسینوزیت حاد بهبود نیابند یا علائم در هر زمانی بدتر شوند، آنتیبیوتیکها توصیه میشود. دستورالعملها توصیه میکنند 7- 10 روز درمان با آنتی بیوتیک ادامه یابد.
در صورت استفاده از آنتی بیوتیک، اسپری کورتیکواستروئید داخل بینی می تواند به عنوان مکمل درمان رینوسینوزیت حاد استفاده شود.
مداخله جراحی آندوسکوپی در مواردی که خطر عارضه داخل جمجمه ای یا بیمار مبتلا به آبسه دور چشمی یا اطراف چشم وجود دارد، مورد نیاز است.
آنتی بیوتیک ها برای رینوسینوزیت حاد باکتریایی
گایدلاین درمانی |
آنتی بیوتیک خط اول |
آنتی بیوتیک خط دوم |
European Position Paper on Rhinosinusitis and Nasal Polyps 2020 |
Amoxicillin/penicillin |
not available |
International Consensus Statement on Allergy and Rhinology 2021 |
Amoxicillin ±clavulanate |
Trimethoprim-sulfamethoxazole, doxycycline, or a fluoroquinolone (options if failed amoxicillin ±clavulanate or if penicillin allergy) |
Infectious Diseases Society of America 2012 |
Amoxicillin-clavulanate |
Levofloxacin (if Type I hypersensitivity to ß lactam in children or adults); Doxycycline (if ß lactam allergy in adults); Clindamycin & third-generation cephalosporin such as cefixime or cefpodoxime (if non-type 1 hypersensitivity in children) |
دکتر بابک قلعه باغی
فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی
https://www.worldallergy.org/education-and-programs/education/allergic-disease-resource-center/professionals/rhinosinusitis-synopsis