آنافیلاکسی یعنی واکنش آلرژیک فراگیر که در آغاز سریع است و می تواند شدید باشد.
هرچند نادر است ولی در برخی موارد آنافیلاکسی به عواقبی بلند مدت یا حتی مرگ منجر می شود.
تخمین زده می شود که سالانه 3 تا 30 نفر از هر صد هزار نفر دچار بحران آنافیلاکسی می شوند بنابراین عارضه آنافیلاکسی شیوع زیادی ندارد ولی بسیار خطرناک و مرگ آور است.
از نظر تعریف، حداقل دو سیستم بدن بطور همزمان در این سندرم درگیر می شوند.
پوست در اکثر موارد (حدوداً در 80 درصد آنها) به شکل خارش، کهیر، قرمزی گسترده یا آنژیو ادم درگیر می شود.
دیگر سیستم هایی که ممکن است در این عارضه درگیر شوند عبارتند از سیستم تنفسی (به شکل رینیت حاد، آسم یا آنژیو ادم راه هوایی فوقانی)، مجرای گوارشی (به شکل تهوع، استفراغ، پیچش های شکمی و اسهال) یا سیستم قلبی عروقی (به شکل تپش و افزایش ضربان قلب، یا افت فشار خون). این امر می تواند منجر به خواب آلودگی، بیهوش شدن و در بدترین سناریو ایست قلبی یا تنفسی گردد.
شایع ترین علت آنافیلاکسی در کودکان غذا و در بزرگسالان دارو می باشد.
سومین دلیل آنافیلاکسی نیش زنبور و زنبور عسل و در واقع آلرژی به زهر موجود در نیش آنهاست.
تشخیص آنافیلاکسی بر اساس علائم و نشانه های موجود صورت می گیرد و نیازمند اقدام فوری است، لذا در آن لحظه بحرانی تست آزمایشگاهی به تصمیم گیری کمکی نمی کند.
برخی تست های آزمایشگاهی مانند تست سطح تریپتاز سرم می تواند در تأیید تشخیص حادثه آنافیلاکسی سودمند باشد ولی برای رسیدن به پاسخ دقیق باید در نیم ساعت اول بروز واکنش آلرژی انجام شوند که بطور معمول در زمان بروز علائم فرصت کافی برای انجام آنها وجود ندارد و وقتی که بیمار به مراکز درمانی می رسد زمان انجام تست از دست رفته است.
سایر بیماریهای آلرژیک و حتی شرایط دیگری همانند ماستوسیتوز سیستمیک باید به اندازه کافی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند.
هنگامی که شک آنافیلاکسی حاد وجود دارد، باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمود.
بیمارانی که پزشک برای آنها اپی نفرین خود تزریق نسخه کرده است در صورتی که علائم آنافیلاکسی در آنها نمایان شود باید بلافاصله طبق دستور پزشک از آمپول استفاده نمایند.
مدیریت بلند مدت در این بیماران حیاتی است بعبارت دیگر بیمار باید سریعاً به منظور بررسی علل محتمل این عارضه به متخصص آلرژی مراجعه نماید و همچنین در خصوص شناسایی و مدیریت آنافیلاکسی حاد آموزش لازم را ببیند.
اگر مبتلا به آنافیلاکسی هستید، توصیه های زیر را به دقت در نظر بگیرید:
باید به متخصص آلرژی مراجعه کنید تا آلرژی هایی را که زمینه ساز آنافیلاکسی در شماست شناسایی نماید.
باید اطلاعات کتبی درباره مواردی که نیازمند پرهیز هستند را کسب نمایید؛ بعبارت دیگر در صورت داشتن آلرژی غذایی، لازم است مواد غذاییِ دارای واکنش متقاطع را که باید از آنها دوری جویید بشناسید.
باید جعبه کمک های اولیه خود را که آدرنالین (اپی نفرین) نیز در آن یافت می شود همواره بهمراه داشته باشید و طبق برنامه درمان شخصی خود از آن استفاده نمایید.
از پزشک متخصص خود بپرسید که آیا ضرورت دارد دستبند هشدار آنافیلاکسی که نشان میدهد به چه موادی آلرژی دارید به دست خود ببندید یا خیر؟
همواره کپی گزارش پزشکی خود را بهمراه داشته باشید.
خانواده، دوستان و همکاران خود را از بیماری خود مطلع سازید تا در صورت بروز حادثه جدید آنافیلاکسی بتوانند به شما کمک نمایند.
