ورم ملتحمه آلرژیک بیماری شایع سطح خارجی چشم است.
نه همیشه ولی اغلب اوقات ورم ملتحمه آلرژیک در اثرعوامل آلرژی زا آغاز میگردد.
پنج فرم بالینی در بیماریهای آلرژیک چشم وجود دارد.
متداولترین شکل این بیماری ورم ملتحمه آلرژیک حاد و فصلی می باشد. این بیماری اغلب با آلرژی بینی همراه بوده و عمدتاً کودکان و بزرگسالان جوان را مبتلا می سازد. حدود 15 درصد کودکان اروپایی 13 تا 14 ساله مبتلا به این بیماری هستند و در کشورهایی با سطح اقتصادی بالا شایع تر است.
ورم ملتحمه آلرژیک دائمی (نه فصلی) شکل دیگری از التهاب خوش خیم ملتحمه چشم است که اغلب بالغین جوان ساکن شهرها را مبتلا میسازد.
بیماریهای شدید التهاب آلرژیک ملتحمه شیوع خیلی کمی دارند .
در بین آنها کراتوکنژنکتیویت بهاره شایعتراست که از هر 10000 نفر، 2/3 را در اروپای غربی مبتلا کرده است.
کراتوکنژنکتیویت آتوپیک و ورم ملتحمه ی پاپیلری غول پیکر دو نوع مشابه و در عین حال نادر هستند.
غالب ترین علامت و نشانه کنژکتیویت آلرژیک خارش چشم هست بطوریکه برخی وجود خارش چشم را برای تشخیص این بیماری ضروری میدانند.
اغلب بیماران از ترشحات آبکی و قرمزی چشم نیز شکایت دارند.
این علایم در بین تمام اشکال آلرژیهای چشمی مشترک هستند اما بیش از همه در دو فرم خوش خیم یعنی کنژکتیویت آلرژیک فصلی و دائمی دیده میشود.
تشخیص این بیماریها براحتی توسط پزشک عمومی یا متخصص اطفال داده میشود.
اگر درد بر خارش غلبه داشته باشد؛ ترشحات بسیار شدید باشند (بطوریکه پلکها مانند چسب در صبح ها بهم بچسبند) و اگر ترس از نور وجود داشته باشد (نور باعث آزار شدید چشمی بشود) بیمار باید به چشم پزشک مراجعه کند.
در این موارد ممکن است در قسمت داخلی پلک تورم هایی مشابه قلوه سنگ دیده شود (به آن پاپیلای غول آسا گفته میشود) یا التهاب فراوان در قسمت لیمبوس (محل اتصال سفیدی چشم به قسمت رنگی) که حاوی تعداد زیادی سلولهای التهابی هست؛ مشاهده گردد.
درگیری قرنیه (قسمتی که در قدام قسمت رنگی چشم و بر روی عدسی قرار دارد) را کراتیت میگویند. اگر بیمار ترس از نور(فوتوفوبیا) و اختلال دید دارد باید به کراتیت شک کرد.البته کراتیت در بیماری کراتوکنژکتیویت آتوپیک که چهارمین بیماری از درگیریهای آلرژیک چشم هست نیز رخ میدهد .
پنجمین بیماری تحت عنوان کنژکتیویت پاپیلاری غول آسا شباهت زیادی به دو فرم کراتوکونؤنکتیویت آتوپیک و کراتوکونزنکتیویت بهاره دارد. کونژنکتیویت غول آسا پیامد نادر استفاده از لنزهای تماسی میباشد.
تشخیص بالینی این عارضه معمولاً برای پزشکان آسان است. با اینحال در موارد شدید مراجعه به چشم پزشک ضروری است تا از آسیب به غشای قرنیه جلوگیری شود.
در خصوص بزرگسالان، این وضعیت ممکن است با سندرم خشکی چشم اشتباه شود. عارضه های دیگری مانند روزاسه چشمی و بلفاریت نیز ممکن است علائمی مشابه با علائم کونژنکتیویت آلرژیک داشته باشند.
مراجعه به متخصص آلرژی در موارد کونژنکتیویت آلرژیک فصلی و حاد ضروری است، بویژه زمانی که شرایط بروز این عارضه همواره مشابه باشد (بطور مثال در مکانی خاص یا در فصلی معین یا پس از تماس با حیوانی خانگی). در این موارد واکنش های فوری به آلرژنها را مسبب بروز این عارضه میدانند.
وجود این عارضه بوسیله تست های پریک و IgE اختصاصی سرم مورد بررسی قرار می گیرد. افزون بر این روشها تست تحریک ملتحمه نیز می تواند صورت گیرد.
در بروز کونژنکتیویت آلرژیک فصلی، گرده ها و همچنین کپکها نیز دخیل می باشند.
شوره پوست و بدن حیوانات خانگی و مایت در بروز کونژنکتیویت آلرژیک عود کننده دخالت بیشتری دارند.
کونژنکتیویت آلرژیک دائمی علامت بسیار مهمی برای بررسی آلرژی می باشد که مایت ها (گرد و غبار خانگی) و دیگر آلرژنهای دائمی می توانند در بروز این عارضه دخیل باشند.
کونژنکتیویت بهاره و کونژنکتیویت آتوپیک نیازمند بررسی های تخصصی درباره آلرژنهای مسبب واکنش های فوری و غیرفوری حساسیت شدید می باشند.
در خصوص واکنش های غیر فوری داروها و افزودنی ها را می توان از طریق تست های پچ مورد بررسی قرار داد.
هنگامی که موضوع کونژنکتیویت پاپیلاری غول آسا مطرح است هیچگونه بررسی آلرژیک مورد نیاز نیست؛ البته دست کم باید از لنزهای چشمی نرم دوری کرد.
به خاطر داشته باشید که در تمامی موارد فوق الذکر آغازگرهای آلرژیک می توانند با عوامل دیگری همانند خشکی چشم، مشکلات بینایی از نظر شکست نور و عوامل روانشناختی همراه باشند.
درمان کونژنکتیویت (ورم ملحتمه آلرژیک) به شکل بالینی که فرد به آن مبتلا هست بستگی دارد.
روش های ساده درمان این بیماری عبارتند از اشک های مصنوعی و قطره های سرمی فیزیولوژیک.
در روش های درمانی غالباً از داروهای آنتی هیستامین و ضد دگرانولاسیون ماست سل ها استفاده می شود.
این داروها بصورت قطره های موضعی چشم و گاهی اوقات بصورت داروهای خوراکی یافت می شوند و واقعاً ایمن می باشند البته به استثنای حالتی که استعمال مکرر منتهی به واکنش فوری به افزودنی های موجود در این داروها شود.
تجویز قطره های استروئید تنها باید توسط چشم پزشک صورت گیرد.
در اشکال پیچیده ورم ملحتمه آلرژیک شدید گاهی اوقات جراحی ضرورت می یابد.
متخصص آلرژی می تواند علاوه بر روش های فوق برخی پرهیزها و همچنین در موارد خاص تر حساسیت زدایی را تجویز نماید.
حتی در موارد بی خطر کونژنکتیویت (ورم ملتحمه آلرژیک) هم کیفیت زندگی بطور قابل توجهی تحت تاثیر قرار می گیرد.
توصیه های زیر را رعایت نمایید:
اگر آلرژی خاصی در شما شناسایی شده باشد و منبع آلرژی نیز قابل اجتناب باشد تلاش کنید از آن دوری جوئید.
از سرم نمکی یا اشک های مصنوعی برای شستن چشم ها و کمک به رفع ذرات و آلرژن ها از چشم استفاده کنید.
از چشمها با عینک طبی یا عینک آفتابی محافظت نمایید.
قطره چشم خود را در یخچال نگه دارید؛ قطره چشم اگر خنک باشد علائم را سریعتر تسکین می بخشد.
از خاراندن چشمها بویژه قبل از استفاده از قطره چشم بپرهیزید زیرا خاراندن موجب تحریک بیشتر چشمها می شود.
در خاتمه باید به خاطر سپرد که اکثر موارد کونژنکتیویت (ورم های آلرژیک ملتحمه) بی خطر هستند و به آسانی توسط پزشکان عمومی قابل درمان می باشند.
البته در اشکال مقاوم و عود کننده این عارضه ارجاع به پزشک آلرژی یا چشم ضروری می باشد.
