آلرژی غذایی

اگر آلرژی غذایی دارید، سیستم ایمنی بدن شما نسبت به پروتئین خاصی که در آن غذا یافت می شود بیش از حد واکنش نشان می دهد. علائم ممکن است هنگام تماس با مقدار کمی از غذا رخ دهد.

بسیاری از آلرژی های غذایی ابتدا در کودکان خردسال تشخیص داده می شوند، اگرچه ممکن است در کودکان بزرگتر و بزرگسالان نیز ظاهر شوند.

هشت ماده غذایی مسئول اکثر واکنش های آلرژیک هستند:

• شیر گاو
• تخم مرغ
• ماهی
• بادام زمینی
• صدف
• سویا
• آجیل درختی
• گندم

بسیاری از افرادی که فکر می کنند به یک غذا حساسیت دارند ممکن است در واقع نسبت به آن حساسیت نداشته باشند. برخی از علائم عدم تحمل غذایی و آلرژی غذایی مشابه هستند، اما تفاوت بین این دو بسیار مهم است. اگر به غذایی حساسیت دارید، این آلرژن واکنشی را در سیستم ایمنی بدن ایجاد می کند. واکنش های آلرژی غذایی می تواند تهدید کننده زندگی باشد، بنابراین افراد مبتلا به این نوع آلرژی باید بسیار مراقب باشند تا از محرک های غذایی اجتناب کنند.

آلرژی به یک غذا همچنین ممکن است منجر به حساسیت به پروتئین مشابه موجود در چیز دیگری شود. به عنوان مثال، اگر به علف هرز حساسیت دارید، ممکن است به موز یا خربزه نیز واکنش نشان دهید. این به عنوان واکنش متقابل شناخته می شود. واکنش متقاطع زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی فکر می‌کند یک پروتئین با پروتئین دیگر مرتبط است. هنگامی که غذاها محرک این نوع آلرژی باشند، به آن سندرم آلرژی دهانی (OAS) می گویند.

آلرژی غذایی می تواند کودکان و بزرگسالان را به طور یکسان تحت تاثیر قرار دهد. در حالی که در بسیاری از کودکان آلرژی غذایی به تدریج برطرف می شود، این امکان برای بزرگسالان نیز وجود دارد که به غذاهای خاص حساسیت داشته باشند.

سندرم انتروکولیت ناشی از پروتئین غذایی (FPIES) که گاهی اوقات به عنوان حساسیت غذایی تاخیری از آن یاد می شود، یک بیماری شدید است که باعث استفراغ و اسهال می شود. در برخی موارد، علائم می تواند به کم آبی و شوک ناشی از فشار خون پایین و گردش خون ضعیف تبدیل شود.

مانند سایر آلرژی های غذایی، واکنش های آلرژیک FPIES با مصرف یک آلرژن غذایی ایجاد می شود. اگرچه هر غذایی می تواند محرک باشد، اما شایع ترین مقصران شامل شیر، سویا و غلات هستند. FPIES اغلب در دوران نوزادی ایجاد می شود، معمولاً زمانی که کودک با غذای جامد یا شیر خشک آشنا می شود.

ازوفاژیت ائوزینوفیلیک (EoE) یک بیماری آلرژیک است که باعث التهاب مری می شود. مری لوله ای است که غذا را از گلو به معده می فرستد. اکثر تحقیقات نشان می دهد که علت اصلی EoE یک آلرژی یا حساسیت به پروتئین های خاصی است که در غذاها یافت می شود. بسیاری از افراد مبتلا به EoE دارای سابقه خانوادگی اختلالات آلرژیک مانند آسم، رینیت، درماتیت یا آلرژی غذایی هستند.

علائم

واکنش های آلرژیک به غذا معمولاً در عرض چند دقیقه پس از خوردن غذای محرک رخ می دهد، اگرچه گاهی اوقات ممکن است چند ساعت بعد ظاهر شود. علائم آلرژی غذایی عبارتند از:

• کهیر یا قرمزی و خارش پوست
• گرفتگی یا خارش بینی، عطسه یا خارش، اشک چشم
• استفراغ، دل پیچه یا اسهال
• آنژیوادم یا ورم پوست

در برخی موارد، آلرژی غذایی می تواند باعث واکنش شدیدی به نام آنافیلاکسی شود. علائم این واکنش عبارتند از:

• گرفتگی صدا، گرفتگی گلو یا احساس توده در گلو
• خس خس سینه، تنگی قفسه سینه یا مشکل در تنفس
• سوزن سوزن شدن در دست ها، پاها، لب ها یا پوست سر

اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، بلافاصله با 115 تماس بگیرید.

تشخیص

تشخیص صحیح آلرژی غذایی بسیار مهم است. مطالعات نشان داده اند که بسیاری از آلرژی های غذایی مشکوک در واقع ناشی از شرایط دیگری مانند عدم تحمل غذایی است. معمولاً آزمایشات پوستی و آزمایش خون تجویز می شود. همچنین ممکن است برای تایید آلرژی به چالش غذایی تحت مراقبت پزشک فوق تخصص آلرژی وایمونولوژی بالینی نیاز باشد.

درمان

تشخیص صحیح آلرژی غذایی یا عدم تحمل غذایی توسط پزشک آلرژی اولین قدم برای مدیریت بیماری شما است.

اگر آلرژی غذایی شما تشخیص داده شود، برنامه درمانی این است که از آن غذا به شدت اجتناب کنید. اگر تشخیص داده شود که دچار عدم تحمل هستید، ممکن است بتوانید مقادیر کمی را بدون واکنش مصرف کنید.

در حال حاضر هیچ درمانی برای آلرژی غذایی وجود ندارد. همچنین داروهایی برای جلوگیری از واکنش وجود ندارد. با این حال اقداماتی وجود دارد که باید برای مدیریت شرایط خود آنها را به خوبی بدانید. مهمترین آنها اجتناب از تماس با پروتئین های غذایی است که می تواند باعث واکنش آلرژیک شود.

برچسب های مواد غذایی را بخوانید تا مطمئن شوید که غذاهای حاوی موادی که به آنها حساسیت دارید نمی خورید. همیشه هنگام غذا خوردن در رستوران ها یا زمانی که در حال خوردن غذاهای تهیه شده توسط خانواده یا دوستان هستید، در مورد مواد اولیه بپرسید.

اگر آلرژی شدید به غذا دارید، حتما یک برنامه درمان حمله آنافیلاکسی و اپی نفرین تزریقی خود را همیشه همراه خود داشته باشید. در صورت بروز واکنش آنافیلاکتیک از این دارو استفاده کنید.

برای واکنش های خفیف تر، آنتی هیستامین ها ممکن است به تسکین علائم کمک کنند. حتماً این رویکرد را با پزشک آلرژی و ایمونولوژی بالینی خود در میان بگذارید.

دکتر بابک قلعه باغی
فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی

منبع