گرفتگی بینی، عطسه، آبریزش و خارش بینی علائم بیماری رینیت است. شیوع رینیت شغلی نسبت به آسم شغلی سه برابر بیشتر است و اغلب همراه با ورم ملتحمه (خارش، آبریزش، تحریک و قرمزی چشمها) می باشد. عواملی که مسئول رینیت و آسم شغلی می باشند یکسان هستند و اکثریت بیمارانی که آسم شغلی در آن تشخیص داده شده مبتلا به رینیت شغلی نیز می باشند که معمولاً قبل از شروع آسم شغلی روی می دهد.
درماتیت شغلی یک از متداولترین آلرژی های شغلی بوده و باعث می شوند بیمار بسیاری از روزهای کاری خود را از دست بدهد. نشانه درماتیت شغلی حاد ، پوست قرمز، متورم و خارش دار است. در مرحله مزمن، پوست تاول می زند، ترشح می کند، پوسته پوسته می شود و ترک می خورد. عمده شغل هایی که در معرض این بیماری هستند عبارتند از ساختمان سازی، پرورش گل و گلفروشی، پرستاری، آرایشگری، کار در چاپخانه.
لاتکس طبیعی که در لاستیک است برای تهیه دستکش های لاتکس، کاندوم، بادکنک، باند های لاستیکی، پاک کن و اسباب بازی بکار می رود. آلرژی به لاتکس در اواخر دهه 1980 هنگامی که بهداشتیاران به منظور جلوگیری از سرایت بیماری هایی مانند هپاتیت و ایدز شروع به استفاده از دستکشهای لاتکس پودر دار نمودند شیوع یافت. در 15 سال گذشته استفاده فزاینده از دستکش های غیر لاتکس یا بدون پودر منجر به کاهش آلرژی به لاتکس شده است. آلرژی به لاتکس با کهیر تماسی، رینیت، ورم ملتحمه، آسم و درماتیت تماسی نمایان می شود.
قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی زا (آلرژنها) یا مواد شیمیایی در محل کار می تواند منجر به آلرژی های شغلی مانند آسم، رینیت، ورم ملتحمه، کهیر و درماتیت تماسی گردد. برخی مواد مانند لاتکس می تواند موجب بروز آلرژی های پوستی و تنفسی هر دو شود.
علائم تنفسی متناوب مانند: تنگی قفسه، خس خس و سرفه از علائم بیماری آسم است. 10 تا 25 درصد از موارد آسم بزرگسالان به عوامل شغلی نسبت داده می شوند. تخمین زده می شود که در اروپا 1 تا 1.2 میلیون کارگر مبتلا به آسم شغلی باشند. عمده مشاغلی که در معرض ابتلا به آسم شغلی هستند عبارتند از نانوایی، کار با حیوانات آزمایشگاهی و بهداشتیاری، نقاشی با اسپری، کارهای نظافتی، مشاغل مرتبط با چوب، کشاورزان و آرایشگری مو.
در تشخیص آسم شغلی، گام اول تهیه سابقه بالینی و شغلی بیمار است که امکان بررسی احتمال وقوع بیماری و نیز رابطه آن با شغل بیمار را فراهم می آورد. هنگامی که شک آسم شغلی وجود دارد، انجام تست های عینی مانند تست عملکرد ریوی و تست آلرژی خون یا پوست برای تأیید تشخیص طبیِ سودمند خواهند بود. بهترین روشی که اثبات می کند که عارضه آسم در نتیجه یک عامل شغلی بوجود آمده است، قرار دادن بیمار در معرض عامل مورد نظر به نحو کنترل شده در آزمایشگاهِ یک مرکز تخصصی می باشد (روش چالش استنشاقی با ماده خاص).
تشخیص رینیت شغلی، همانند آسم شغلی، مبتنی بر سابقه بالینی و شغلی بیمار و تست آلرژی خون یا پوست می باشد. در برخی موارد، ممکن است چالش استنشاقی خاص نیز (به شرح فوق) انجام شود.
در تشخیص درماتیت شغلی نیز سابقه بالینی و شغلی بیمار تهیه شده و معاینه بدنی و تست آلرژی پوست (تست پچینگ) صورت می گیرد.
تشخیص آلرژی شغلی به لاتکس نیز مبتنی بر سابقه بالینی و شغلی بیمار، تست آلرژی خون یا پوست و در مواردی که علائم تنفسی وجود داشته باشند، تست عملکرد ریوی می باشد.
بهترین درمان در مورد آسم شغلی، اجتناب از عاملِ مسبب آلرژی یا به حداقل رساندن میزان مواجهه است؛ البته تغییر شغل آنهم بدون تحمل پیامدهای نامطلوب اجتماعی اقتصادی آن (مانند از دست دادن درآمد) دشوار است. درمان دارویی آسم شغلی همانند درمان مبتلایان به آسم غیر شغلی است.
در درمان رینیت شغلی، اجتناب کامل از قرار گرفتن در معرض عامل رینیت می تواند پیامدهای اجتماعی اقتصادی نامطلوبی همچون از دست دادن شغل و درآمد داشته باشد. به دنبال آن کاهش مواجهه، درمان دارویی و نظارت پزشکی دقیق می تواند رویکردی قابل قبول بشمار آید.
درمان درماتیت شغلی مبتنی بر اجتناب اکید از مواد مسبب درماتیت و درمان دارویی موضعی می باشد.
در راستای درمان آلرژی شغلی به لاتکس، در صورت وجود کهیر تماسی، استفاده از دستکش های لاتکس بدون پودر یا دستکش های غیر لاتکس معمولاً سودمند واقع می شود و اگر عضو درگیر، بینی باشد، الزامی است که تمامی همکارانِ شخص بیمار از دستکش های لاتکس بدون پودر استفاده نمایند زیرا پودر روان کننده، ذرات لاتکس را در محیط کار آزاد می سازد و آلرژن های لاتکس ممکن است مورد استنشاق قرار گیرند. در صورت آسم یا درماتیت تماسی، اجتناب کامل از دستکش های لاتکس و دیگر محصولات لاتکس توصیه می شود.
همانطور که قبلاً گفتیم پرهیز اساس مقابله با آلرژی های شغلی است.
گاهی اوقات اجتناب از مواد آلرژی زا عملی است؛ البته این امر همواره امکان پذیر نیست.
دومین اقدام، حفاظت شخصی یا عمومی به کمک ماسک های صورت، دستکش، سیستم های فیلتر هوا و غیره می باشد.
پیشگیری از آسم و رینیت شغلی:
پایش هوا یعنی کنترل دقیق سطح عوامل وجود در هوا که علت آسم شغلی شناخته می شوند، بهترین راه جلوگیری از این دو عارضه محسوب می شود. تعلیم خطرات آسم شغلی به کارگران و در سطحی پایین تر، به بزرگسالان جوانی که قرار است به نیروی کار بپیوندند حائز اهمیت است.
پیشگیری از درماتیت شغلی:
جایگزین کردن مواد مسبب، تغییر فرآیند های تولید به منظور احتراز از تماس با مواد خطرناک، دادن اطلاعات و آموزش به کارگران، و استفاده از عوامل حفاظت کننده و دستکش ها موثرترین اقدامات پیشگیرنده هستند.
پیشگیری از آلرژی شغلی به لاتکس:
استفاده از دستکش های لاتکسِ بدون پودر و همچنین اجتناب از محصولات لاتکس در پیشگیری از آلرژی شغلی به لاتکس بسیار موثر است
