آلرژی دارویی

مقدمه

واکنش‌های نامطلوب به داروها رایج است، و افراد پاسخهای متفاوتی می‌دهند. یک فرد ممکن است هنگام مصرف یک داروی خاص دچار بثورات پوستی یا واکنش های دیگر شود، در حالی که فرد دیگری که از همان دارو استفاده می کند ممکن است اصلاً هیچ واکنش نامطلوبی نداشته باشد.

تنها حدود 5 تا 10 درصد از این واکنش ها به دلیل حساسیت به دارو است.

یک واکنش آلرژیک زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به یک ماده بی ضرر، در این مورد یک دارو، واکنش بیش از حد نشان می دهد که باعث واکنش آلرژیک می شود. حساسیت به داروها ممکن است علائم مشابهی ایجاد کند، اما سیستم ایمنی را درگیر نکند.

برخی از داروها نسبت به سایر داروها بیشتر احتمال دارد واکنش های آلرژیک ایجاد کنند. رایج ترین آنها عبارتند از:

• آنتی بیوتیک ها، مانند پنی سیلین
• آسپرین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن
• داروهای ضد تشنج
• درمان آنتی بادی مونوکلونال
• شیمی درمانی

احتمال ابتلا به آلرژی زمانی بیشتر می شود که دارو را به طور مکرر مصرف می کنید یا زمانی که به جای مصرف خوراکی دارو را روی پوست مالیده یا تزریق می کنید.

علائم

واکنش های نامطلوب به داروها از استفراغ و ریزش مو با شیمی درمانی سرطان گرفته تا ناراحتی معده ناشی از آسپرین یا اسهال ناشی از آنتی بیوتیک ها متغیر است. اگر برای فشار خون بالا از مهارکننده های ACE (آنزیم مبدل آنژیوتانسین) استفاده می کنید، ممکن است دچار سرفه یا تورم صورت و زبان شوید.

در بسیاری از موارد، تشخیص اینکه آیا این واکنش به دلیل دارو است یا چیز دیگری می تواند دشوار باشد. این به این دلیل است که علائم شما ممکن است مشابه دیگر بیماریها باشد.

شایع ترین انواع علائم آلرژیک به داروها عبارتند از:

• بثورات پوستی، به ویژه کهیر
• خارش
• مشکلات تنفسی
• تورم به ویژه در صورت

آنافیلاکسی یک پاسخ آلرژیک جدی است که اغلب شامل تورم، کهیر، کاهش فشار خون و در موارد شدید، شوک است. اگر شوک آنافیلاکتیک بلافاصله درمان نشود، می تواند کشنده باشد.

تفاوت عمده بین آنافیلاکسی و سایر واکنش های آلرژیک این است که آنافیلاکسی معمولاً بیش از یک سیستم بدن را درگیر می کند.

آنافیلاکسی نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد زیرا نتیجه می تواند کشنده باشد.

اگر فکر می کنید ممکن است به دارویی که پزشکتان تجویز کرده است حساسیت داشته باشید، قبل از تغییر یا قطع دوز با پزشک خود تماس بگیرید.

تشخیص

پزشک شما می خواهد بداند:

• زمانی که علائم شروع شد
• شرح علائم شما
• چه مدت علائم طول کشید
• هر دارویی که در این مدت مصرف شده است، از جمله داروهای بدون نسخه

اگر سابقه واکنش به داروهای مختلف دارید، یا اگر واکنش جدی به یک دارو دارید، فوق تخصص آلرژی وایمونولوژی بالینی که اغلب به عنوان آلرژیست شناخته می شود، آموزش و تجربه تخصصی کافی برای تشخیص مشکل و کمک به شما در ایجاد برنامه ای برای درمان دارد که در آینده از شما محافظت کند.

درمان

اگر عوارض جانبی نگران کننده ای دارید یا مشکوک به آلرژی دارویی هستید، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علائم شما شدید است، فورا به دنبال کمک پزشکی باشید. یک واکنش آنافیلاکتیک جدی نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد زیرا نتیجه می تواند کشنده باشد.

در اغلب موارد عوارض جانبی، پزشک شما می تواند یک داروی جایگزین را تجویز کند. برای واکنش‌های جدی، پزشک ممکن است آنتی هیستامین، کورتیکواستروئید یا اپی نفرین تجویز کند.

تست استاندارد آلرژی برای پنی سیلین در دسترس است و ممکن است با یک چالش خوراکی دارو در کلینیک تکمیل شود. چنین آزمایشی درجه بالایی از اطمینان را ایجاد می کند که پنی سیلین و داروهای مشابه را می توان در آینده تحمل کرد.

هنگامی که هیچ جایگزینی در دسترس نیست و دارو ضروری است، ممکن است یک روش حساسیت زدایی نسبت به دارو توصیه شود. این شامل تجویز تدریجی دارو در دوزهای کوچک تا رسیدن به دوز درمانی است.

مطمئن شوید که پزشک، دندانپزشک و داروخانه در مورد آلرژی دارویی شما در جریان هستند. این به تعیین اینکه از کدام داروها باید اجتناب شود کمک می کند.

دکتر بابک قلعه باغی
فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی

منبع